Thee tijdens de zwangerschap

Zwanger zijn is een wonderlijke, soms overweldigende reis vol veranderingen – zowel lichamelijk als emotioneel. En terwijl je buik langzaam rond en vol verwachting groeit, komt ook het besef: alles wat je eet of drinkt, heeft mogelijk een effect op dat kleine mensje in wording. Koffie? Met mate. Rauwe vis? Liever niet. En thee? Tja, dáár lijkt nogal wat verwarring over te bestaan. Mogen zwangere vrouwen thee drinken? En zo ja, welke soorten dan precies? Tijd om dat glas dampende troostdrank eens goed onder de loep te nemen.

Wat is het probleem met thee tijdens de zwangerschap?

Thee klinkt op het eerste gezicht onschuldig. Een rustgevend kopje voor het slapengaan, een verwarmende mok in de winter, een fris kruidenaftreksel bij ochtendmisselijkheid. Maar schijn bedriegt: niet alle theesoorten zijn geschikt tijdens de zwangerschap, en sommige kunnen zelfs actief worden afgeraden. De oorzaak? Drie dingen: cafeïne, kruiden met medische werking en de invloed op de ijzeropname.

Laten we beginnen met cafeïne, dat stimulerende stofje dat in zwarte, groene en witte thee voorkomt (ja, ook in witte). Cafeïne passeert de placenta en bereikt de foetus, die het trager afbreekt dan een volwassen lichaam. Overmatige inname kan leiden tot een lager geboortegewicht en zelfs een verhoogd risico op een miskraam. De algemene richtlijn is om minder dan 200 mg cafeïne per dag te gebruiken tijdens de zwangerschap. Voor theedrinkers betekent dat maximaal drie kopjes zwarte thee, of iets meer als het om groene gaat, omdat die doorgaans minder cafeïne bevat. Maar dat is een gemiddelde – er zit veel variatie tussen merken en zetmethodes.

Daarnaast bevatten veel kruidenthees actieve plantaardige stoffen. En hoewel ‘natuurlijk’ vaak klinkt als ‘veilig’, is dat een misverstand dat al heel wat schade heeft aangericht. Zo kan sommige kruideninfusie baarmoederstimulerend werken (denk aan salie of alsem), de bloeddruk beïnvloeden (zoethout) of inwerken op de hormonen (zoals venkel of anijs). Geen paniek: dat wil niet zeggen dat één slok gelijk een risico inhoudt. Maar langdurig of overmatig gebruik kan dat mogelijk wel zijn.

Welke theesoorten zijn veilig tijdens de zwangerschap?

Gelukkig hoeft de zwangere theeliefhebber haar theekopje niet definitief in de kast te zetten. Integendeel: er zijn meerdere soorten die prima passen binnen een gezond zwangerschapsdieet. De sleutel ligt in afwisseling, matiging en een klein beetje kennis van zaken. Hieronder enkele voorbeelden van theesoorten die in gematigde hoeveelheden veilig worden geacht:

1. Groene en zwarte thee: Beide bevatten cafeïne, maar mits beperkt tot één à twee kopjes per dag, kunnen ze veilig worden geconsumeerd. Let wel op: drink ze liever niet bij de maaltijd, want ze remmen de opname van ijzer. Een uurtje voor of na het eten is beter.

2. Rooibosthee: Deze Zuid-Afrikaanse infusie is cafeïnevrij en rijk aan antioxidanten. Hij is zacht voor de maag en wordt vaak genoemd als favoriet onder zwangere vrouwen. Bovendien bevat hij geen kruiden die hormonen beïnvloeden – een veilige keuze dus.

3. Gemberthee: Gember kan misselijkheid en ochtendbraken verlichten. Verse gember in heet water trekken is ideaal. Beperk het tot 1-2 kopjes per dag, want in hoge dosissen zou het bloedverdunnend kunnen werken.

4. Citroenmelissethee: Deze kalmerende infusie helpt bij stress en slapeloosheid. In normale hoeveelheden veilig tijdens de zwangerschap.

5. Frambozenbladthee: Hier wordt vaak naar verwezen in de laatste weken van de zwangerschap. Het zou de baarmoeder voorbereiden op de bevalling. Let op: enkel vanaf week 36 en steeds in overleg met de vroedvrouw of gynaecoloog!

Er zit dus een wereld van verschil tussen theesoorten. De juiste keuze maken, vraagt net dat beetje extra aandacht. Toch hoeft het geen bron van stress te zijn – eerder een kans om je thee-ritueel bewust te verfijnen ✨.

Welke theesoorten vermijd je beter tijdens de zwangerschap?

Er zijn ook enkele theesoorten en kruideninfusies die je beter links laat liggen, hoe gezellig ze ook klinken of smaken. Sommige zijn ronduit af te raden vanwege hun werking op de baarmoeder of hormonen, andere omdat ze een bloeddrukverhogend of toxisch effect kunnen hebben. Hieronder een niet-limitatieve lijst van infusies waarbij je moet opletten:

1. Zoethoutthee: Lekker, maar een boosdoener. Zoethout kan je bloeddruk verhogen en mogelijk invloed hebben op de ontwikkeling van de hersenen van het ongeboren kind. Zeker in grote hoeveelheden absoluut vermijden.

2. Saliethee: Bevat thujon, een stof die in grote hoeveelheden schadelijk kan zijn voor de zwangerschap. Heeft bovendien een samentrekkend effect op de baarmoeder. Beter vermijden, tenzij op doktersadvies en in lage dosis.

3. Alsem, senna, venkel en anijs: Deze kruiden hebben een hormonale of laxerend effect. Ook hier geldt: wat je als kruidige smaakmaker eens per maand in een gerecht gebruikt, is nog geen ramp. Maar als thee, in geconcentreerde vorm, liever niet zonder medisch advies.

4. Detox-thee of afslankthee: Vermijden, punt. Deze bevatten vaak combinaties van stimulerende kruiden die niet getest zijn op zwangere lichamen. Ze werken vaak laxerend of vocht afdrijvend – geen goed idee tijdens een periode waarin hydratatie en voedingsstoffen cruciaal zijn.

Een algemene vuistregel? Als een kruidenthee medische claims maakt (ontslakken, reinigen, afvallen, menstruatie opwekken…), dan is het waarschijnlijk géén goed idee om die tijdens de zwangerschap te drinken.

Wat met cafeïne in groene en zwarte thee: hoe streng moet je zijn?

Een veelgestelde vraag, met een genuanceerd antwoord. De hoeveelheid cafeïne in thee hangt af van het type (zwarte bevat doorgaans meer dan groene), hoe lang je de thee laat trekken én hoeveel je ervan drinkt. Een standaard kop zwarte thee bevat ongeveer 40-50 mg cafeïne, groene thee zit rond de 25-35 mg. Ter vergelijking: een kop koffie bevat gemiddeld 80-100 mg.

Je hoeft niet panisch te worden van een occasioneel extra kopje. Maar het helpt om bewust te kiezen. Wil je graag drie tassen per dag drinken? Wissel dan af: begin met een zwarte, daarna een rooibos of kruidenthee zonder cafeïne. En als je echt wil minderen, trek je theezakje dan korter: hoe korter de trektijd, hoe minder cafeïne erin belandt.

Persoonlijk vond ik het geruststellend om een soort ’thee-rooster’ te maken tijdens mijn eigen zwangerschap. Ochtend: groene thee. Middag: rooibos of gember. Avond: citroenmelisse of kamille. Zo kon ik mijn thee-momenten behouden, zonder me zorgen te maken of ik m’n ongeboren kind wakker hield 😉.

Hoe kies je een goede zwangerschapsthee?

Er bestaan tegenwoordig talloze ‘zwangerschapstheeën’ – kant-en-klare melanges van kruiden die als veilig worden beschouwd voor aanstaande moeders. Maar ook daar loont het om het etiket kritisch te lezen. Niet alles wat als ‘mild’ of ‘natuurlijk’ wordt verkocht, is per se veilig. Kijk naar de ingrediënten, check of ze bekend staan als veilig en vraag eventueel advies aan je apotheker of vroedvrouw.

Een goede zwangerschapsthee bevat geen cafeïne, geen hormoonverstorende kruiden, en liefst ingrediënten met een ondersteunende werking, zoals:

• Citroenmelisse – rustgevend
• Brandnetel – rijk aan mineralen, maar enkel in kleine hoeveelheden
• Gember – helpt bij misselijkheid
• Kamille – rustgevend, maar met mate gebruiken

Vermijd combinaties met veel ingrediënten die je niet kan thuisbrengen. Hoe minder, hoe beter. En als je liever zelf een infusie maakt? Een plakje verse gember, wat muntblaadjes en een schijfje citroen: heerlijk en veilig 🍋.

Waarom thee drinken ook positief kan zijn tijdens je zwangerschap

Ondanks alle voorzichtigheid: thee kan echt een troost, een ankerpunt en een welzijnsondersteuner zijn tijdens die negen maanden. Veel vrouwen vinden het heerlijk om met een warme mok tot rust te komen, zeker als slapen moeilijk gaat of de hormonen je emoties alle kanten op sturen. De handeling op zich – water koken, blaadjes laten trekken, de geur opsnuiven – werkt bijna meditatief.

Ook op fysiek vlak kan thee helpen. Gemberthee tegen misselijkheid, citroenmelisse bij onrust, rooibos bij rusteloze benen of een kriebelhoest. Thee is geen medicijn, maar wel een zachte metgezel in tijden van verandering. De kracht zit niet alleen in de ingrediënten, maar ook in het moment zelf – een ademruimte in je dag, even aandacht voor jezelf en je lichaam 🫖.

Zwanger zijn is geen reden om je theemomenten op te geven. Wél om ze bewuster in te vullen. En misschien ontdek je in dit proces wel nieuwe smaken waar je nadien aan verknocht blijft.